บทที่ 2 แบบฝึกหัด

1. การจัดการศึกษาที่ไม่มีปรัชญาเป็นแนวทางท่านเห็นด้วยหรือไม่อย่างไร จงอธิบาย
= ไม่เห็นด้วย เพราะ การศึกษาที่ไม่มีปรัชญา จะทำให้เราศึกษาได้ประสิทธิภาพที่ไม่สมบูรณ์ ไม่เป็นระบบ ขาดแนวทาง ขาดการวางแผนการศึกษาที่ดีไป

2. ปรัชญากับการศึกษาท่านคิดว่ามีความสัมพันธ์กันอย่างไร จงอธิบาย
= การศึกษาเป็นการพัฒนาให้มนุษย์เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ จึงจำเป็นต้องนำปรัชญาการศึกษาเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้มนุษย์รู้จักคิดหรือวิเคราะห์นำหลักการที่ได้หรือทางเลือกที่ดีที่สุดเพื่อให้ครูผู้ที่จะเรียนรู้ไปประยุกต์ใช้เป็นแนวทางในการจัดการศึกษา

3. จงวิเคราะห์การจัดการศึกษาของโรงเรียนหรือหน่วยงานที่เกี่ยวกับ หลักสูตร การจัดเรียนการสอน และการบริการทางการศึกษา ว่ามีเรื่องอะไรบ้างที่ดำเนินการตามแนวคิดการศึกษาของปรัชญาจิตนิยม วัตถุนิยม ประสบการณ์นิยม อัตภาวนิยม
= ปรัชญาจิตนิยม เป็นแนวความคิดมุ่งพัฒนาจิตที่เน้นคุณธรรมจริยธรรม ปรัชญาวัตถุนิยมมีความเชื่อว่า วัตถุมีอยู่อย่างอิสระ คุณสมบัติวัตถุมีอยู่ในตัวเอง
ปรัชญาประสบการณ์นิยม เป็นปรัชญาที่เน้นประสบการณ์ที่เกิดจากการปฏิบัติหรือลงมือทำของผู้เรียน
ปรัชญาอัตภาวนิยม เชื่อว่ามนุษย์เกิดมาเพื่อเสรีภาพ พร้อมที่จะเลือกและรับผิดชอบสิ่งที่ตนเลือก

4. จงบอกหลักการของปรัชญากลุ่มอนุรักษ์นิยมคือ สารัตถนิยม และนิรันตรนิยมเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
= เหมือนกัน เพราะเชื่อในคุณงามความดีอันสูงสุด และ หลักการยอมถูกต้องเสมอไม่มีการเปลี่ยนแปลง

5. จงบอกหลักการของปรัชญากลุ่มกลุ่มเสรีนิยม (liber view) คือ พิพัฒนาการนิยม (progressive) และปฏิรูปนิยม (reconstructionism) เหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร
= แตกต่างกัน เพราะ พิพัฒนาการนิยม เน้นประสบการณ์ พัฒนาผู้เรียน ด้านร่างกายอารมณ์ และสังคม
แต่ปฏิรูปนิยม เน้นประสบการณ์และทักษะ ตามวิถีทางประชาธิปไตย

6. จงอธิบายว่า ความดี ความงาม เป็นสิ่งที่วัดได้หรือไม่ จงอธิบาย
= วัดไม่ได้ ถ้าต้องการวัดเป็นปริมาณที่ชัดเจนแน่นอน เป็นตัวเลข ไม่สามารถบอกค่าได้
แต่วัดได้ จากการกระทำที่แสดงออกมาของบุคคลนั้นว่า ทำดี หรือ ทำชั่ว

7. จงเขียนเรียงความเรื่อง โลกทัศน์ของข้าพเจ้าที่มีต่ออาชีพครู
=      ครูเป็นคำที่ฟังแล้วยิ่งใหญ่ เพราะ ครู คือ ผู้สร้าง ครู คือ พ่อพิมพ์แม่พิมพ์ของชาติ ครู คือ ต้นแบบ แบบอย่าง ครูเปรียบดั่งสีที่จะเทลงบนผ้าขาว และเมื่อขึ้นชื่อว่าเป็นครูแล้ว ก็ต้องเป็นครูไปตลอดชีวิตของผู้เป็นครู
        ครูเป็นคำที่ฟังแล้วยิ่งใหญ่ เพราะครู คือ ผู้สร้าง สร้าง คือ การสร้างคนให้เป็นคนดี ครู คือ พ่อพิมพ์แม่พิมพ์ของชาติ เพราะ ครูมีหน้าที่อบรมสั่งสอนคนเรามาตั้งแต่เรายังเด็กๆ และ เด็กจะจดจำในสิ่งที่ครูสอนครูสั่งนั้นไปปฏิบัติ เด็กจะทำตามครู ดูครูเป็นตัวอย่างแบบอย่าง ถ้าครูท่านนั้นประพฤติตนดีเด็กก็จะดีตามครู แต่ถ้าครูท่านนั้นเป็นแบบอย่างที่ไม่ดี เด็กก็จะไม่ดีตามครู เพราะเด็กเปรียบเสมือนผ้าขาว ที่เมื่อเทสีอะไรลงไปก็จะกลายเป็นสีนั้นไปด้วย นี้และคือความหมายของคำว่า พ่อพิมพ์แม่พิมพ์ของชาติ การเป็นครูนั้นไม่จำเป็นต้องเรียนจบคณะศึกษาศาสตร์หรือครุศาสตร์มาก็ได้ ครูสามารถเป็นกันได้ทุกคน เพราะครูไม่ได้สอนกันแค่ความรู้เพียงอย่างเดียว แต่ยังสามารถสอนเกี่ยวกับประสบการณ์ชีวิตได้อีกด้วย การเป็นครูนั้นไม่ใช่เป็นกันแค่ ปี สองปี สิบปี ยี่สิบปี หรือจนกว่าเกษียณอายุ แต่การเป็นครูนั้นเป็นกันตลอดชีวิต คำว่าครู คือ ครูที่ทำหน้าที่ออกมาจากจิตสำนึกของความเป็นครูจริงๆ ไม่ใช่ครู ที่แสวงหาผลประโยชน์จากวิชาชีพครู
        ครู คือ ผู้สร้างคนให้เป็นคนดี ครู คือ ต้นแบบของชาติ สั่งสอนอบรมคนเรามาตั้งแต่เรายังเด็กๆ และเด็กเปรียบเสมือนผ้าขาวที่เทสีอะไรลงไปก็จะกลายเป็นสีนั้นไปด้วย คนที่เป็นครู ไม่จำเป็นต้องเก่ง มีความรู้เลิศเลอ แต่เป็นครูทีมาจากจิตสำนึกของความเป็นครูจริงๆ ขึ้นชื่อว่าเป็นครู ไม่ได้เป็นกันแค่ระยะเวลาสั้นๆ แต่เป็นกันไปตลอดชีวิตของผู้เป็นครู

8. ท่านคิดว่าปรัชญาตะวันตกที่เหมาะสมใช้เป็นแนวทางการจัดการศึกษาของไทยมากที่สุด จงอธิบาย
= ปรัชญาปฏิรูปนิยม เพราะว่าเป็นปรัชญาที่มุ่งไปสู่การปฏิบัติและการพัฒนาส่งเสริมให้โรงเรียนมีบทบาทในการปฏิรูปสังคมเป็นหลักของการพัฒนาคือ สร้างความเสมอภาคและความเป็นธรรม

9. ท่านคิดว่า พุทธปรัชญาจะมาพัฒนาการศึกษาของไทยได้หรือไม่ จงอธิบาย
= พัฒนาได้ เพราะ พุทธปรัชญาได้นำหลักการของศาสนาพุทธมาประยุกต์ใช้ จะสามารถช่วยขัดเกลาจิตใจคนเรา ยกระดับจิตใจให้สูงขึ้น ส่งผลให้เราสามารถช่วยพัฒนาการศึกษาของไทยให้ดีขึ้นได้

10. ท่านคิดว่าปรัชญาที่จัดการเรียนการสอนโดยยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ จงบอกชื่อและอธิบายการจัดการสอนที่ยึดเป็นผู้เรียนเป็นสำคัญ มีวิธีการจัดอย่างไร อธิบายยกตัวอย่าง
= ปรัชญาปฏิรูปนิยม การเรียนรู้ที่มีค่าต่อเมื่อได้ลงมือปฏิบัติจริงในชีวิตจริงของผู้เรียน หากสังคมปราศจากศีลธรรม และจุดหมายปลายทางก่อให้เกิดวิกฤตทางสังคมซึ่งการศึกษาจะต้องเป็นหลักของการพัฒนา สร้างความเสมอภาคและความเป็นธรรม

บทที่ 1 แบบฝึกหัด

1. จงประมวลความหมายของคำว่า “การศึกษา” 5 นิยาม
= 1. การศึกษา หมายถึง การให้เลี้ยงดูให้เจริญเติบโต
   2. การศึกษา หมายถึง การที่ผู้เรียนได้พัฒนาตนเองอย่างเต็มที่
   3. การศึกษา หมายถึง การทำตามความถนัดและความสนใจ
   4. การศึกษา หมายถึง การสอนหรือการให้ การอบรม
   5. การศึกษา หมายถึง การมีความรู้จากการศึกษาเล่าเรียนและการฝึกอบรม

2. คำว่า การศึกษา คือ กระบวนการเรียนรู้ ท่านเห็นด้วยหรือไม่อย่างไร จงอธิบาย
= เห็นด้วย เพราะ กระบวนการเรียนรู้ คือการ เรียนการศึกษาเป็นขั้นเป็นตอน กระบวนการเรียนรู้จะช่วยให้เราศึกษาค้นคว้าได้อย่างเป็นระบบ

3. ในฐานะที่ท่านเป็นนักศึกษาวิชาชีพครู จงให้นิยามการศึกษาตามคิดเห็นของท่าน
= การศึกษา คือ การที่เรามีประสบการณ์ในด้านต่างๆ ในการใช้ชีวิตในแต่ละวัน เราได้พบเจอกับเรื่องต่างๆมากมายทำให้เราได้เรียนรู้การใช้ชีวิต รวมทั้งการเรียนการค้นคว้าในห้องเรียน และนอกห้องเรียนด้วย
4. ความมุ่งหมายทั่วไปและความมุ่งหมายเฉพาะเหมือนหรือต่างกันอย่างไร
= ความมุ่งหมายทั่วไป เป็นความมุ่งหมายที่กล่าวอย่างกว้าง ๆ และครอบคลุมทั้งหมด แต่ ความมุ่งหมายเฉพาะ เป็นความมุ่งหมายที่แยกย่อยมาจากความมุ่งหมายทั่วไปเป็นเฉพาะเรื่องเจาะจง

5. ความมุ่งหมายคืออะไร ความมุ่งหมายการศึกษาระดับชาติ ความมุ่งหมายการศึกษา แต่ละระดับ ความมุ่งหมายระดับหลักสูตร และความมุ่งหมายระดับหมวด และความมุ่งหมายระดับการสอน มีความสัมพันธ์หรือแตกต่างกันอย่างไร
= มีความสัมพันธ์กัน คือ มีจุดมุ่งหมายให้ได้รับการพัฒนาความรู้ และแตกต่างกันคือ แต่ละระดับจะมีจุดมุ่งหมายการศึกษาการเจาะที่กว้างแคบไม่เท่ากันในแต่ละระดับ

6. องค์ประกอบที่ใช้กําหนดความมุ่งหมายของการศึกษามีอะไรบ้าง จงอธิบาย
= 1 ปรัชญาการศึกษา เป็นแนวทางที่กําหนดตามความมุ่งหมาย และกําหนดทิศทางให้การศึกษาดำเนินการไปในแนวทางของปรัชญานี้
   2 จิตวิทยาการศึกษา การกำหนดความมุ่งหมายของการศึกษานำไปสู่พัฒนาการของผู้เรียน ให้สอดคล้องกับความต้องการ
   3 การจัดการศึกษาเพื่อตอบสนองความต้องการของสังคม สืบสานวัฒนธรรม ปกครองระบอบประชาธิปไตย ความมุ่งหมายของการศึกษาเพื่อให้บุคคลสามารถดำเนินชีวิตของตนเองให้เข้ากับสภาพสังคมปัจจุบัน
   4 บริบทของชุมชน รวมทั้งฐานะทางเศรษฐกิจของคนในชุมชน แหล่งวิทยากรในชุมชน ซึ่งการดำเนินการศึกษา อาศัยคนในชุมชน แหล่งเรียนรู้ ทรัพยากรในท้องถิ่น นำมาใช้ประโยชน์ จำเป็นต้องนำสิ่งที่กล่าวถึงมากำหนดเป็นความมุ่งหมายของการศึกษา
   5 ต่างประเทศที่มีความสัมพันธ์กัน เป็นวิธีที่ทำให้ทราบว่า การจัดการศึกษาของประเทศต่าง ๆ มีผลกระทบต่อการพัฒนาประเทศเรา
   6 เทคโนโลยี เป็นผลทำให้การจัดการศึกษาสะดวกและเป็นไปอย่างรวดเร็ว เปิดโลกการติดต่อสื่อสารได้ทุกมุมของ
  
7. ทำไมการจัดการศึกษาไทยสมัยต่าง ๆ จึงต้องกําหนดความมุ่งหมายการศึกษา ที่จะบ่งบอกความเป็นมาของการศึกษาไทยได้หรือไม่อย่างไร จงอธิบาย
= ได้ เพราะ การศึกษาของไทยแต่ล่ะสมัยไม่เหมือนกัน และการศึกษาแต่ละสมัยจะมีการพัฒนาขึ้นมาเรื่อยๆ และการจัดการศึกษาสมัยต่างๆจะส่งผลให้เห็นถึงการพัฒนาของแต่ละสมัย

8. ในฐานะท่านเป็นนักศึกษาวิชาชีพครู ท่านคิดว่าการศึกษามีความสำคัญต่อประเทศอย่างไร จงอธิบาย
= การศึกษา ทำให้คนเรา มีความรู้ มีประสบการณ์เพิ่มมากขึ้น และความรู้เล่านี้จะนำไปช่วยพัฒนาประเทศได้

9. แนวคิดพุทธทาสภิกขุ ได้กล่าวว่า การศึกษาเพื่อมนุษย์จะมีโอกาสได้สิ่งที่ดีที่สุด สิ่งที่มนุษย์ควรจะได้โดยการทำลายซึ่งสัญชาตญาณอย่างสัตว์ แล้วมีการประพฤติกระทำอย่างมนุษย์ที่มีจิตใจสูงโดยสมบูรณ์ และสิ่งที่ดีที่สุดตามหลักศาสนาพุทธที่ว่า กินอยู่อย่างพอดี อย่ากินส่วนเกินอย่าใช้ส่วนเกินเพื่อจะให้เป็นไปได้อะไรอีกอันหนึ่งซึ่งสูงสุดเรียกว่า “บรมธรรม” และการศึกษา เพื่อธรรมาธิปไตยและเป็นเรื่องคนมีปัญญา ต้องมีปัญญาแท้จริงสูงสุด เห็นด้วยหรือไม่อย่างไร จงอธิบาย
= เห็นด้วย เพราะ การศึกษาจะช่วยยกระดับจิตใจคนเราให้สูงขึ้น และสิ่งที่ดีที่สุด คือการรู้จักคำว่าพอดี แล้วทุกสิ่งจะส่งผลให้คนเราเกิดปัญญา
  
10. แนวคิดของนักการศึกษาไทยที่ท่านชอบมากที่สุด 1 ท่าน แสดงทัศนะของท่านต่อแนวความคิดการจัดการศึกษาของไทย
= ประเวศ วะสี (2541, 11-12) กล่าวว่า การศึกษาที่ดีสามารถขจัดทุกข์ของแผ่นดิน มิใช่การท่องหนังสือ มิใช่ทำให้คนทุกข์ยากลำบาก และผลิตคนด้อยคุณภาพที่นำไปสู่ความทุกข์และวิกฤต ดังนั้นการศึกษาที่ดีขจัดความยากจนสร้างทักษะชีวิต ทำให้ครอบครัวเป็นปึกแผ่น ชุมชนเข็มแข็งอนุรักษ์และพัฒนาวัฒนธรรม อนุรักษ์และพัฒนาสิ่งแวดล้อม ทำให้การเมืองถูกต้อง สร้างอิสรภาพและความสุข ทำให้เกิดบุคคลเรียนรู้และสังคมเรียนรู้

บอกเล่าเรื่องตนเองพอสังเขป

ให้นักศึกษาเล่าเรื่องตนเองพอสังเขปในประเด็น

1.ปรัชญาชีวิต
         เหนื่อยได้ท้อได้   แต่ต้องก้าวต่อไป
 

2.การศึกษา
         อนุบาล   โรงเรียนร่วมฤดี
         ประถมศึกษา    โรงเรียนมานิตานุเคราะห์
         มัธยมศึกษาตอนต้น   โรงเรียนสุราษฎร์ธานี๒
         มัธยมศึกษาตอนปลาย   โรงเรียนสุราษฎร์พิทยา
 

3.ทำไมจึงอยากเรียนครู
         เพราะ  ประทับใจในครูที่เคยสอนเรามาหลายๆท่าน   ท่านเป็นแบบอย่างที่ดีให้แก่เรา  อบรมสั่งสอนเรามา  เลยอยากเป็นเหมือนพวกท่าน   จึงเลือกมาเรียนครู
 

4.สิ่งที่อยากทำในอนาคต
         อยากสร้างฐานะครอบครัวให้มั่นคง   สามารถเลี้ยงดูครอบครัวได้   และถ้ามีโอกาสอยากสอนหนังสือให้แก่เด็กด้อยโอกาส   ที่ไม่มีโอกาสได้เรียนหนังสือ   แต่มีจิตใจที่อยากจะเรียน
 

5.สิ่งที่ชอบและไม่ชอบ
         สิ่งที่ชอบ   ชอบหาประสบการณ์ใหม่ๆ   ชอบท่องเที่ยว   ชอบชีวิตอิสระ
         สิ่งที่ไม่ชอบ   ไม่ชอบการถูกบังคับ   ไม่ชอบด้านภาษา